Tutaj spoczywa
w Bogu
FRIEDRICH LISS
ur. dn. 27 czerwca 1816 r. zm. dn. 7 stycznia 1898 r.
LOUISE LISS
ur. dn. 11 marca 1810 r. zm. dn. 9 marca 1892 r.
Przed końcem II wojny światowej nazwisko Liss lub Liß było w okolicach Steinort bardzo rozpowszechnione.[1] Pewien mężczyzna o tym nazwisku prowadził stadninę koni Lehndorffów do 1945 r.[2] Nie wiemy, czy Friedrich Liss był jednym z jego przodków. Prawdopodobnie pracował on jednak również u Lehndorffów, w Groß Steinort i sąsiednim Kittlitz jako instmann, czyli nieposiadający majątku robotnik ziemski. Friedrich Liss miał zaledwie 20 lat, kiedy 27 października 1836 r. w Steinort urodził się mu i jego starszej o sześć lat służącej Louise z domu Piontkowski, syn Carl[3]. Nie byli oni wtedy jeszcze małżeństwem: pobrali się dopiero sześć tygodni później, 9 grudnia, w kościele w Rosengarten.[4] W krótkim czasie, bo do 1853 r. urodziło się im jeszcze co najmniej ośmioro dzieci – synowie Friedrich, Gottlieb i Wilhelm oraz córki Justine, Maria, Wilhelmina, Carolina i Auguste. Auguste zmarła już w 1871 roku. Justine nie przeżyła miesiąca, Friedrich i Gottlieb w dniu śmierci mieli tylko nieco ponad 20 lat.[5] Tylko około połowa jej dzieci prawdopodobnie żyła, kiedy Louise zmarła w Labab jako „lokalna biedota”, dwa dni przed swoimi 82. urodzinami.[6] Jej mąż Friedrich podążył za nią do grobu prawie sześć lat później. W księdze zgonów opisany jest jako pasterz i rencista, jego ostatnie miejsce zamieszkania to Groß Steinort.[7]
[2] https://lebenswelten-lehndorff.bbaw.de/dokumente/detail_doc.xql?id=lehndorff_nwv_3cn_g3b ; http://www.kreis-angerburg.de/ahb/ahb8_a.pdf, S. 11; patrz także Klaus Klootboom-Klootweitschen, Der Carol, Reinbek 1978, S. 60
[5] https://ofb.genealogy.net/famreport.php?ofb=rosengarten&ID=2-I47509&lang=de (narodziny Gottlieb)
https://ofb.genealogy.net/famreport.php?ofb=rosengarten&ID=2-I47508&lang=de (śmierć Gottlieb)
https://ofb.genealogy.net/famreport.php?ofb=rosengarten&ID=2-I47416&lang=de (narodziny Friedrich)
https://ofb.genealogy.net/famreport.php?ofb=rosengarten&ID=2-I47407&lang=de (śmierć Friedrich)
https://ofb.genealogy.net/famreport.php?ofb=rosengarten&ID=2-I47939&lang=de (narodziny Wilhelmina)
https://ofb.genealogy.net/famreport.php?ofb=rosengarten&ID=2-I47626&lang=de (narodziny Justine)
https://ofb.genealogy.net/famreport.php?ofb=rosengarten&ID=2-I47625&lang=de (śmierć Justine)
https://ofb.genealogy.net/famreport.php?ofb=rosengarten&ID=2-I47706&lang=de (narodziny Maria)
https://ofb.genealogy.net/famreport.php?ofb=rosengarten&ID=2-I47268&lang=de(śmierć Carolina)
https://ofb.genealogy.net/famreport.php?ofb=rosengarten&ID=2-I47926&lang=de (narodziny Wilhelm)
https://ofb.genealogy.net/famreport.php?ofb=rosengarten&ID=2-I47163&lang=de (śmierć Auguste)